Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een persoon of organisatie die zich in dat jaar buitengewoon verdienstelijk heeft gemaakt voor het helpen realiseren van de doelstellingen van het genootschap, kortweg het behoud van het cultuur historisch erfgoed van de Beemster. Het Algemeen Bestuur vraagt jaarlijks aan de afdeling Beemster Erfgoed om een voordracht te doen. De prijs is een prachtige vaas of schaal, vervaardigd door de Beemster pottenbakker Ernsting.
2024: Voormalige bakkerij in Middenbeemster
Citaat uit document uit 1950, geschreven door J. Caderius van Veen:
“In het centrum van het dorp Middenbeemster staat een heel oud huis, dat sedert jaar en dag als bakkerij en boerderij in gebruik is. Het huis dateert zeker uit het eind van de 17e eeuw en zal dus een van de eerste huizen in de kern van de Beemster zijn geweest. Het huis was zeer verwaarloosd en is na de oorlog geheel gerestaureerd. Monumentenzorg verleende zijn medewerking en in totaal werd voor ongeveer 38.000 gulden aan het huis verbouwd. De restauratie is met de uiterste zorg geschied, zodat we thans beschikken over een prachtig huis met bakkerij”.
Een kleine tachtig jaar later heeft het pand wederom een grondige metamorfose ondergaan.
Het HGB reikt de complimentprijs uit aan de initiatiefnemers tot de restauratie van de voormalige bakkerij aan de Rijperweg 66 in Middenbeemster, mevrouw Dominique Kuijl en de heer Arno Groen.
______________________________________________________________________________________________________________________________________
2023: Beemster Vertoeving
Als er in het jaar voorafgaande aan de algemene ledenvergadering van het HGB een object of project is afgerond dat als een toevoeging aan het cultureel erfgoed van de Beemster wordt beschouwd, dan is dat in principe een compliment van onze vereniging waard. Hiervoor bestaan geen formele vereisten. Voorheen droegen leden van de redactie van De Nieuwe Schouwschuit objecten voor, tegenwoordig zorgt de afdeling Beemster Erfgoed voor de keuze en argumentatie. Van wezenlijk belang is dat de juryleden een ‘goed gevoel’ hebben bij het object dat in aanmerking komt. Noem het gerust heel subjectief!
Dit jaar moesten we kiezen uit twee projecten en uiteindelijk werd dat de in 2023 afgeronde restauratie van de Doopsgezinde Vermaning en, vooral, de herinrichting en herbouw van de gebouwen op de rest van het terrein van de Vermaning aan de Middenweg. Wat er stond was een lang gerekte diaconiewoning, oorspronkelijk in meerdere eenheden bewoond, maar vanaf 1971 alleen door de familie Finnema, u allen welbekend, neem ik aan. Een stemmige zwart-witfoto van dit huis door Cor Dikstaal uit de jaren 60, begin 70 van de vorige eeuw doet romantisch aan maar was door ouderdom en technische staat niet meer geschikt om te restaureren. Afbraak was geen probleem, want het pand stond niet op enige monumentenlijst.
Het ontmantelen van dit huis begon met het afhalen van de rode dakpannen die vervolgens werden geschonken aan het Betje Wolff Museum om daar hergebruikt te worden voor de schuur in de achtertuin en voor het dak van de nieuwe uitbouw naast het museum.
Op het terrein stond nog een derde gebouwtje, een weinig romantische garage. In het nieuwbouwplan van wat nu de Vertoeving heet werd gekozen voor vier woningen op de plaats van de diaconiewoning en voor één woning op de plaats van de garage. Het plein werd geheel nieuw aangelegd en zelfs van een flink speelapparaat voorzien wat aangeeft dat er letterlijk weer leven in de brouwerij zit.
Maar is zo’n nieuwbouw nu wel een HGB-compliment waard? Er ging immers een karakteristiek stukje dromerige geschiedenis teloor – de diaconiewoning. Inderdaad, maar zeg nu zelf: zal deze hof na een paar jaar groen volgroeid te zijn niet eenzelfde sfeer van beschutheid en historiciteit ademen, ondanks de zonnepanelen? En dat niet alleen in de gebouwen, maar ook in de geest van het doopsgezinde verleden van vrijheid, verdraagzaamheid, verantwoordelijkheid, vriendschap en vertrouwen – de vijf waarden die in deze gemeenschap in praktijk worden gebracht.
De Stichting Beemster Vertoeving heeft op creatieve wijze een tweetal grote problemen tegelijk opgelost:
- De inwendige restauratie van het kerkgebouw heeft geresulteerd in een bijzonder fraaie, authentieke locatie die gebruikt kan worden voor allerlei culturele doeleinden, waaronder ook kerkgang voor de steeds kleiner wordende Doopsgezinde gemeente;
- En er is woongelegenheid gecreëerd voor vijf huishoudens waar dat tot vorig jaar maar één woning was. Met deze combinatie van sociale en vrije sectorhuurwoningen is een solide financiële basis gelegd voor het voortbestaan van het totale complex en de ideële Stichting Beemster Vertoeving.
Het resultaat is een zeer bijzonder ensemble dat uit cultuurhistorisch perspectief een verrijking van de Beemster gemeenschap is. Daarvoor verdient de Stichting Beemster Vertoeving een welgemeend compliment van het Historisch Genootschap. Alle personen en instanties die zich hebben ingespannen om dit tot stand te brengen zullen mogen delen in dit compliment dat een stimulans voor anderen is om met creativiteit en gevoel voor geschiedenis oplossingen voor actuele problemen te vinden.
__________________________________________________________________________________________________________________________
2021: Boerderij ‘Broedersbouw’
Eén van de taken van de afdeling Beemster Erfgoed is het vinden van Beemster projecten, gebouwen of personen die in het afgelopen jaar op cultuurhistorisch gebied de aandacht hebben getrokken. Uit deze groep kiezen wij één project of persoon die wij voordragen voor de jaarlijkse HGB-complimentprijs.
De prijs die op de afgelopen algemene ledenvergadering van het HGB werd uitgereikt was overigens op influistering van het algemeen bestuur zelf, maar na intern beraad van harte gesteund door onze eigen afdeling. De suggestie was al twee jaar geleden gedaan, maar coronaperikelen verhinderden het houden van twee achtereenvolgende jaarvergaderingen. Dus dan maar wat later.
De toelichting op de keuze was aan ons overgelaten en in de zoektocht naar goede argumenten om de grondig verbouwde prachtboerderij Broedersbouw aan de Oostdijk te prijzen stuitten wij op een zeer bruikbare tekst van Isabel van Lent op de website van het Steunpunt Monumenten en Archeologie Noord-Holland. Het artikel bespreekt de lange weg van nieuwe bestemming van een belangrijk rijksmonument. De omvorming van een tot 2015 in bedrijf geweest zijnde boerderij naar een appartementencomplex met negen woningen was een avontuur in architectonische, financiële en procedurele zin dat een voorbeeld is voor wie zelf overweegt een monument te herbestemmen.
De noodzakelijke instemming van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, de gemeentelijke welstandscommissie en de vergunning verlenende gemeente kwam slechts met grote moeite tot stand en vereiste een bekwame architect die niet alleen goed kon ontwerpen maar ook kon praten als Brugman.
De bewoners, van wie er drie aanwezig waren om de prijs in ontvangst te nemen, waren buitengewoon enthousiast over het wonen op deze unieke locatie. De veelkleurige schaal en oorkonde die de Vereniging van Eigenaren van Broedersbouw uit handen van vice-voorzitter Bert Jaarsma kreeg ging nog gepaard met een verrassing uit de opslag van de afdeling Beemster Erfgoed.
Toen vorig jaar het gemeentehuis van Beemster ontruimd moest worden, mocht onze afdeling advies uitbrengen welke cultuurhistorisch interessante zaken waarheen zouden kunnen worden gestuurd. Onder de objecten die wij als HGB zelf mochten meenemen (onder voorwaarde dat we die niet zouden verkopen) bevond zich een zeer grote zwart-wit foto, ingelijst en achter glas, van Broedersbouw (afmeting binnen de lijst 71 x 98 cm). Een prachtig beeld uit waarschijnlijk de jaren ’60 van de vorige eeuw, naar wij denken gemaakt door mevr. Bekhof-Hartog die zo veel mooie zwart-wit foto’s van de Beemster heeft gemaakt (kijk maar eens in Portret van de Beemster 1962). De foto is zelf een monument en het leek ons dat die in het nu weer levendige rijksmonument een terechte plaats heeft gekregen die het historisch bewustzijn van de bewoners en bezoekers zal bevorderen.
2018: Remo Strijker
Voor de wijze waarop hij de Kosterij in Middenbeemster met groot respect voor de historische waarde heeft gerestaureerd.
De heer Strijker heeft het gebouw enige jaren geleden overgenomen van de kerk. Het was in slechte staat, maar hij heeft het geheel gerestaureerd en er een nieuwe bestemming voor gevonden. Bij die restauratie zijn de oorspronkelijk gevelornamenten met oog voor detail behouden en zorgvuldig gerestaureerd. Dit heeft het pand zijn oorspronkelijke rijke uitstraling teruggegeven, waardoor het weer een parel in de dorpskern van Middenbeemster is.
De bestemming als onderkomen voor een winkel annex lunchroom is een kroon op dit project. Dagelijks werken hier, onder begeleiding, mensen met een afstand tot arbeidsmarkt, vooral bewoners van Breidablick.
De heer Strijker ontvangt, uit handen van de voorzitter, een boeket en de fraaie vaas met inscriptie.
_________________________________________________________________________________________________________
2017: Familie Hartog
Voor het behoud van stolpboerderij ‘De Lepelaar’
De familie Hartog kocht de boerderij in 1979 en heeft deze sindsdien uiterst zorgvuldig, met besef van de historische waarde, onderhouden. Het is één van de zeer weinige 17e eeuwse boerderijen die de Beemster nog heeft. Niet alleen het gebouw, maar ook het omringende erf zijn nog bijna geheel origineel en in uitstekende staat van onderhoud. Dat originele blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat de eigenaren bij het vervangen van het rietdak weer de oorspronkelijke configuratie hebben gekozen zonder de o-zo-populaire dakramen.
De familie ontvangt de mooie vaas met inscriptie en een bos bloemen.
__________________________________________________________________________________________________________
2016: Mevrouw E. van de Kleut-Sieswerda
Maker van de website ‘De Beemster Bengel’
Mevrouw Van de Kleut vormt sinds augustus 2003 de ‘éénvrouwsredactie’ van dit digitale nieuwsblad. Op haar website staat het volgende: “De Beemster Bengel bericht over gebeurtenissen in, en nieuwtjes uit, de Beemster”.
Naast de belangstelling voor eigentijdse gebeurtenissen heeft mevrouw Van de Kleut ook veel oog voor de Beemster historie. Zij laat geen gelegenheid voorbij gaan om over actuele gebeurtenissen, die een historische lading hebben, te schrijven. Mevrouw Van de Kleut gaat zorgvuldig om met haar nieuwsarchief, een archief dat ook voor de toekomst van grote waarde zal zijn en te zijner tijd aan het Waterlands Archief zal worden geschonken.
Uit handen van de voorzitter ontvangt mevrouw Van de Kleut een boeket en een fraaie vaas met inscriptie.
__________________________________________________________________________________________________________
2015: Ed Bregman en André Koopman
Het vervallen Fortispand van de ondergang redden
Beide ondernemers hebben zich ingezet het vervallen Fortispand aan de Middenweg in Middenbeemster van de ondergang te redden. Het gezichtsbepalende pand met de mooie naam “Villa Schoonoord” heeft vele bewoners gekend. Als laatste heeft de VSB-bank het pand verlaten en trad het verval in. Het Historisch Genootschap Beemster heeft zich zorgen gemaakt over het verlies van deze mooie villa en was verheugd toen zich een paar jaar geleden kopers meldden met de intentie het pand weer te laten terugkeren in de oude glorie.
Het pand bestaat uit twee delen: de oorspronkelijke villa met daarachter een bijgebouw waar ook een deel van de bank gehuisvest was. De restauratie van de villa is gereed en een prachtige blikvanger geworden bij het binnenrijden van de bebouwde kom in Middenbeemster. Het voorste deel is klaar.
Lees verder: HGB complimentprijs 2015
2014: Jan Schoutsen
Restauratie weegbrug Jisperweg (hoek Volgerweg)
Tijdens de algemene ledenvergadering van het Historisch Genootschap Beemster (HGB), woensdagavond 25 maart 2015, in de foyer van de Keijserkerk in de Middenbeemster, is voor de 13e maal de HGB complimentprijs uitgereikt. Ditmaal kreeg Jan Schoutsen deze prijs omdat hij meer dan 4 jaar geleden het in initiatief heeft genomen om de oude vervallen weegbrug in de Jisperweg (hoek Volgerweg) weer werkend te krijgen.
Een groep vrijwilligers heeft in de afgelopen jaren deze weegbrug gerestaureerd en werkend gekregen.
De hele groep vrijwilligers is tijdens de uitreiking van de complimentprijs in het zonnetje gezet. Het bestuur van het HGB is van mening dat de initiatiefnemer, Jan Schoutsen, de prijs verdient en wil daarmee ook alle vrijwilligers eren.
Bijgaand de tekst zoals die gisteravond door de voorzitter van het HGB is uitgesproken. Op de foto de Jan Schoutsen met de complimentprijs tussen de vrijwilligers van de weegbrug.
Lees verder: HGB-complimentprijs-2014.pdf
2013: Stichting tot behoud van de Nachtegaal
Restauratie van korenmolen De Nachtegaal
Het zal niemand in de Beemster zijn ontgaan dat ‘korenmolen De Nachtegaal’ officieel in 2013 weer in volle glorie zijn werk kon gaan doen na een lange onzekere periode waarin deze in verval was geraakt. In 2014 wordt naast de molen een historische molenschuur gebouwd om met de huuropbrengst daarvan de toekomst van de molen voor lange tijd te verzekeren. De prijs werd aan uitgereikt aan Bert Jaarsma, de voorzitter van de stichting.
Lees verder: HGB-complimentprijs-2013.pdf
2012: Dr. Katja Bossaers
Onderzoek naar de cultuurhistorie
Mevr. Dr. Katja Bossaers kreeg de prijs voor haar vele jaren onderzoek naar de cultuurhistorie van de Beemster. Zo was ze co-auteur van het boek “400 jaar Beemster”, bronvermeldster van de “Nieuwe Kroniek van de Beemster”, verrichtte ze diepgaand onderzoek naar de buitenplaatsen, gepubliceerd op www.beemsterbuitenplaatsen.nl en www.beemsterboerderijen.nl.
Lees verder: HGB-complimentprijs-2012.pdf
2011: Chris en Ann Wanders
Verbouwing Eterij ‘t Middenpunt
De 10e HGB-complimentprijs werd uitgereikt aan de heer en mevrouw Wanders, eigenaren van Eterij ‘t Middenpunt in Middenbeemster. Zij hebben bij de verbouwing van hun pand een goede en historisch verantwoorde inpassing in het beschermde dorpsgezicht van Middenbeemster gerealiseerd. Op foto van links naar rechts Henk Komin, voorzitter van het HGB, Chris Wanders en Ann Wanders.
Lees verder: HGB-complimentprijs-2011.pdf
2010: Michiel Hooijberg
website Poldersporen.nl
De HGB-complimentprijs 2010 ging naar Michiel Hooijberg uit Middenbeemster voor zijn boeiende website www.poldersporen.nl. De website toont de geschiedenis van de Beemster, gericht op geschiedkundig feitenmateriaal van binnen en buiten de Beemster. Een site met modern multimediagebruik, up to date, met een grote variatie aan onderwerpen, voorbeeldige bronvermelding en aantoonbare inspiratie van de website voor anderen.
Lees verder: HGB-complimentprijs-2010.pdf
2009: Ria en Jaap Oostwouder
Herstel historische boomgaard
Het echtpaar Ria en Jaap Oostwouder heeft op een stuk land achter hun boerderij aan de Jisperweg de boomgaard in ere hersteld, zoals hij staat aangegeven op de kaart van Van Berckenrode uit 1644. Op de plek, waar toen de buitenplaats Het Reigersbosch stond, staat nu de boerderij, waarvoor Dirk van Berge, miniatuurmaker en kunstschilder, onlangs een nieuw naambord maakte. De singel om de boomgaard is uitgegraven, daaromheen komen rondom essen te staan en die rij bomen is ook zichtbaar op de kaart en voor de toegang komt er een ophaalbruggetje.
In de herfst van 2009 hebben ze er al een dozijn fruitbomen geplant en de rest komt dit najaar. Voor het uitzoeken van historische hoogstamfruitbomen hebben ze Henk Houtman als specialist in de arm genomen. De boomgaard is 110 x 80 m groot, met de singel en de essenbomen beslaat het geheel een oppervlakte van 1,25 ha. De gracht die moest worden gegraven is 380 m lang.
Het is heel bijzonder dat er weer zo’n oude boomgaard met een singel er omheen in de Beemster komt. De Beemster telde er nog maar één, die van Overrijp aan de Oostdijk.
2008: Fam. Van Vuure
Herbouw tuinderswoning en -stolp, Nekkerweg
De heer Van Vuure heeft de zeer oude tuinderswoning met de minder oude tuindersstolp gesloopt en 4 meter naar achteren weer herbouwd in originele staat. Dit als voorbeeld, zoals er in de toekomst in de Zuidoostbeemster gebouwd kan worden.
2007: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
Restauratie inundatiesluis
2006: Fam. Kwantes
Restauratie boerderij Belvliet
2005: André en Lydia Konijn
Bouw woonstolp
2004: Astrid en Arie Oud
Restauratie boerderij Belvliet
2003: Nienke Schermerhorn
Protestactie verkoop smidse
2002: M.P.J. de Rooij
Restauratie oude school tot woonhuis